Wie is er oud genoeg en herinnert zich nog de groene potlodencampage van de Bank Brussel Lambert (BBL) in de eerste helft van de jaren negentig? De advertentie riep klanten op om niet langer met potlood en papier overschrijvingen te doen maar resoluut te kiezen voor wat toen nog telebanking en ‘elektronisch bankieren’ werd genoemd. Dat is meer dan twintig jaar geleden.
Niet alleen de reclame was toen vernieuwend, het was tevens een bijzonder disruptieve aanpak van een van de grootste Belgische bankinstellingen die klanten opriep om niet langer naar kantoor te trekken maar thuisbankieren promootte. Het woord disruptief bestond toen nog niet trouwens. België stond toen innovatief aan de top van de wereld met Bancontact en nieuwe talloze initiatieven rond digitaal afstandbankieren. Digitaliseren is dus niets nieuws, zoals Peter Hinssen het terecht stelt in zijn column in De Tijd. Maar de ontkenningsfase van de digitale tsunami is er in de bancaire sector nooit geweest.
Oranje leeuw
In 1998 werd BBL overgenomen door ING. Vijf jaar later werd de naam BBL afgevoerd en daagde overal de oranje leeuw op. Vandaag zegt ceo Rik Vandenberghe dat het een dinosaurus dreigt te worden en dat er dus duizenden jobs moeten verdwijnen, samen met de helft van de it-afdeling. Hoe is het zover kunnen komen? Verwijzingen naar de digitaliseringstsunami in de maatschappij is wat te makkelijk. Eric Draulans, de gewezen topman van ING vertelde al bijna tien jaar geleden dat een bank eigenlijk een it-bedrijf geworden is. Hij kon het weten want tijdens zijn loopbaantraject werd hij ook enkele jaren tot cio bij ING gebombardeerd. Wat later, tijdens een lezing van de ADM-vereniging, gaf hij aan dat hij zich toen ‘gestraft’ voelde. ‘Waarom ik? Wat heb ik verkeerd gedaan dat ze mij op de it-afdeling plaatsen?’
Draulans moest ervoor zorgen dat it en business dezelfde taal zouden spreken. ‘Business en it-aligmnent’ zo werd dat toen geduid. Het werd nooit echt wat. Ook vandaag spreken beiden vaak nog steeds een andere taal. Meer nog, omdat steeds meer technologie de huiskamer binnendringt denkt bijna iedereen ‘IT-savvy’ te zijn en dreigen allerlei it-toepassingen hun eigen leven te leiden buiten de it-afdeling. Steeds meer audits worden uitgevoerd om na te gaan welke it-oplossingen er allemaal draaien binnen ondernemingen. De resultaten zijn vaak onthutsend, maar dit geheel terzijde.
Leger it-medewerkers
Het probleem in de financiële sector is dat er een leger it-medewerkers aan de slag is. Toen wij vijf jaar geleden nog een ranking maakten met Belgische bedrijven met de meeste it-werkemers in huis, dan scoorden de banken geheid de top tien. Er werd vaak steeds verder gebouwd op bestaande oplossingen, waardoor het it-radarwerk steeds complexer werd, wat door overnames en fusies uiteraard nog versterkt werd. Vaak bestond een it-afdeling van een bank uit duizend werknemers. En die hielden en houden nog steeds de oude systemen draaiende. ‘Legacy’ noemt men dat in het jargon. En zoals de cio van ING onlangs vertelde in een bijdrage van Deloitte: ‘Helaas blijft die legacy de komende jaren ook een noodzaak.’ Vandaag gaat 80 tot 90 procent van de it-budgetten naar het in stand houden van die legacy. En dat geldt niet alleen voor de financiële biotoop. Alle ondernemingen hebben daaronder te leiden. Als ING de helft van zijn Belgische it-afdeling ontslaat, dan is het vooral omdat het voor de ‘legacy’ in Nederland kiest. Ik hoorde niet het argument dat it-innovatie in de Nederlandse afdeling zoveel sterker is.
Dat banken vandaag dino’s geworden zijn, hebben ze vooral aan zichzelf te danken. Als BBL al begin jaren ’90 innovatief reclame maakte voor het thuisbankieren, waarom heeft ING dan decennialang alle kantoren open gehouden? Maar vooral de Babylonische spraakverwarring tussen it en business zorgde en zorgt voor een ondermaatse kennis van alle fintechmogelijkheden. En dat, wie weet, biedt dan weer heel wat kansen en opportuniteiten. Zoals aartsbisschop Desmond Tutu pleegt te zeggen: ‘ik ben niet optimistisch, maar wel hoopvol.’
Zoveel waarheid in dit artikel…. vooruitstrevende IT managers zijn al jaren geleden gestart met het wegwerken van die legacy = vervang, waar mogelijk, legacy applicaties door echte cloud oplossingen. En natuurlijk begrijp ik dat het in een financiële instelling niet evident is voor het merendeel van die applicaties….doch voor sommige van die applicaties is het dat echter wel en ook dat hebben (te ) veel IT managers nagelaten….indien men vijf jaar geleden was gestart, stond men nu veel verder…..
De bedragen die ING reserveert voor die digitale transformatie zijn gigantisch…men goochelt met honderden mio euro ….toch is computerkracht vandaag betaalbaarder dan ooit….
het zal wellicht nog even duren vooraleer de voordelen van echte cloud computing naar de eindgebruiker gaan en niet naar één of andere “nep cloud provider” en/of tussen schakel die oude wijn in nieuwe flessen biedt…..
Weet dat je vandaag ook voor nieuwe wijn kan kiezen!