Er circuleert de laatste dagen een opvallende screenshot op internet en meer bepaald via Twitter. Eigenlijk iets wat helemaal niet zo bijzonder is: de afbeelding van de eigenschappen van een Word-document. Al is het niet zomaar een Word-document.
Het ging om de persmededeling die ex-minister Luc Van den Bossche, de laatste weken zwaar gecontesteerd, onlangs stuurde naar het persagentschap Belga. Van den Bossche stond jarenlang mee aan het roer van de intussen failliete Optima Bank en zijn rol is op zijn zachtst gezegd omstreden. De man streek de voorbije jaren de ene mega-vergoeding na de andere op. De sp.a, de voormalige politieke partij van Luc Van den Bossche, doet er alles aan om te benadrukken dat die man niets meer met hen te maken heeft.
Waarom is dit allemaal van tel in een column voor een technologiepublicatie als Computable.be? Net vanwege de meta-gegevens uit het Word-document die nu op internet de ronde doen. Daaruit zou blijken dat dochter Freya Van den Bossche, nu nog actief bij sp.a als Vlaamse parlementslid, de beruchte persmededeling finaal nog heeft nagelezen en aanpast. Daar is niks mis mee, maar het helpt natuurlijk niet als je als partij de link met de ‘oude’ Luc Van den Bossche wil wegkrijgen.
Word is ongeschikt
Op internet moet je altijd gigantisch opletten met de echtheid van dingen. Een beetje Photoshop is nooit ver weg. De mededeling is niet breed gecirculeerd, dus het screenshot valt moeilijk te controleren. Ik stelde via mail de vraag gesteld aan Freya Van den Bossche zelf, maar kreeg vanuit die hoek (niet geheel verrassend overigens) geen antwoord. Maar ontkennen deed ze tot dusver nog niet.
Toch twee conclusies. Enerzijds is het geen goed idee om persmededelingen, mede door de vele metadata, in Word te schrijven en te verspreiden. Dan is een pdf-formaat veel meer geschikt. Bij elk persbericht in Word kan ik zien hoe lang aan het document is gewerkt en hoe veel revisies het heeft gekend. Nochtans is vandaag een kwart van de persberichten die ik als journalist in mijn mailbox krijg nog altijd in een Word-formaat.
Digitale sporen
Mijn tweede conclusie is veel breder en fundamenteler. Mensen laten meer digitale sporen na dan ze vermoeden. Vaak onbewust. Niet alleen in een eenvoudig Word document, maar eigenlijk altijd. Gebruik je een Android-telefoon (wat de meesten doen) en gebruik je Gmail (wat eveneens de meesten doen) dan brengt Google via Location History sowieso je doen en laten in kaart. Google weet beter waar je bent geweest dan jijzelf.
Veel mensen onderschatten ook de digitale sporen die we achterlaten. De Optima-zaak bevestigt dat des te meer. Bijna iedereen die betrokken is in de zaak, heeft naar eigen zeggen de omstreden topman Jeroen Piqueur niet goed gekend. Maar je digitale nalatenschap bevestigt soms het tegendeel. Het filmpje van de Gentse burgemeester Daniël Termont dat moest aantonen dat hij niets met die Optima-zaak heeft te maken, was misschien wel goed bedoeld en kwam nobel over. Maar helemaal effectief was het niet. ‘Al tijdens de helft dat ik het filmpje had afgespaald, had ik op internet elementen gevonden die zijn boodschap eigenlijk teniet deden’, zo vertelde iemand me nadien.
Je mag zeggen wat je wilt ergens duikt anno 2016 wel een YouTube-filmpje dat je verhaal tegenspreekt of erger: een vermelding in het digitale staatsblad met iemand waar je vandaag niet mee wil worden gezien.
Slippertje
Het doet me denken aan de aloude wijsheid: Tell the truth, tell it all, tell it early and do it yourself’, de beroemde oneliner van de voormalige adviseur van president Bill Clinton. De president zat in een lastig parket. Hij had een slippertje gehad met stagiaire Monica Lewinsky maar bleef, tegen beter weten in, staalhard ontkennen dat hij seks had gehad met ‘that woman, miss Lewinsky‘.
Die ene oneliner zegt alles waar het in crisiscommunicatie om draait. Al blijkt het in de praktijk moeilijk om de raad te volgen. Want wat als je digitale geheugen op de duur sterker wordt dan je echte geheugen?
