Dat het gefrustreerd is, het schepencollege van Antwerpen. En terecht. Het kreeg immers geen groen licht van de Privacycommissie om de Lage EmissieZone (LEZ) door te voeren op basis van een databank met de meest vervuilende wagens. Antwerpen wil die auto’s immers vanaf begin volgend jaar zo veel mogelijk bannen uit de binnenstad. In de praktijk gaat het om oudere diesel- en veel oudere benzinewagens. Op die manier willen de Sinjoren wat doen aan de luchtkwaliteit. Op zich een zeer goed idee.
De controle wordt uitgevoerd door onbemande camera’s die dankzij nummerplaatherkenning de ‘vuile wagens’ herkent en een boete aansmeert: 125 euro voor de eerste keer. Wie drie keer op twaalf maanden tijd de stad besmeurt mag op 350 euro rekenen.
De technologie van dergelijke nummerplaatherkenning wordt al in heel wat Belgische steden gehanteerd. Mechelen is daarin koploper. Je komt de stad van de Maneblussers niet anoniem binnen. Mechelen begint op dat vlak stilaan op Londen te lijken waar je ook minstens tweehonded keer per dag op camera wordt opgenomen.
Heel wat politiewagens beschikken trouwens over zo’n camera met nummerplaatherkenning. Een bevriende lokale politiecommissaris klaagde er over dat het werk plots enorm toegenomen was omdat plots heel wat wagens herkend worden die niet ingeschreven zijn of niet over een verzekering beschikken. Maar dit geheel terzijde.
Proportionaliteitsbeginsel
Het departement Leefmilieu wilde de gegevens van de Dienst Inschrijvingen Voertuigen (DIV) kopiëren. Zo schrijft ook De Standaard. U heeft het goed gelezen: Leefmilieu wilde de gegevens kopiëren. Nou moe, hoor ik u zeggen. Waarom wordt de databank niet gewoon in een netwerk gelinkt? Waarom is dat überhaupt nog niet mogelijk? Maar goed, kopiëren dus. Met een usb-stickje misschien? Om de drie maanden dan? ‘Zeg Andréke, ga de gij nog es een kopieke trekken bij den DIV in Brussel?‘
Waar het eigenlijk om gaat is dat de Privacycommissie niet op voorhand geraadpleegd werd en om advies werd gevraagd. Waarmee het uiteraard haar (al-)macht wil bestendigen. De Commissie heeft het over een schending van het ‘proportionaliteitsbeginsel’. Dat is een moeilijk woord en dus nemen we Wikipedia erbij (het woord staat niet in de dikke Van Dale):
‘Het proportionaliteitsbeginsel of evenredigheidsbeginsel is een juridisch beginsel dat in veel landen toegepast wordt. Dit beginsel houdt in dat een opgelegde sanctie of straf proportioneel moet zijn aan, in verhouding moet staan tot, de begane overtreding of misdrijf. Ook in het bestuursrecht spreekt men van proportionaliteit. Beslissingen van de staat gaan vaak in tegen het belang of de rechten van individuele burgers, ten bate van het algemeen belang. Het proportionaliteitsbeginsel stelt dat de mate van inbreuk op het individueel belang vanuit een bepaalde maatregel proportioneel moet zijn ten opzichte van het beoogde legitieme doel van die maatregel. In het bijzonder dient de inbreuk nooit groter te zijn dan noodzakelijk is voor het beoogde doel.’
Witte of zwarte lijst
Welja. Ok, we zijn in België: eigenlijk draait het om een witte of een zwarte lijst. Leefmilieu wilde een ‘witte lijst’ opstellen met wagens die wel voldoen aan de normen. Nee, vindt de Privacycommissie, want heel wat Belgen komen immers zelden of nooit in Antwerpen en hoeven dus niet op die lijst te komen. De Commissie vindt dat er beter een zwarte lijst wordt aangelegd. Die is beperkter en bevat alleen de wagens die de stad niet binnen mogen. Persoonlijk vraag ik me af of er dan bij een zwarte lijst geen sprake is van een schending van het fameuze proportionaliteitsbeginsel, maar swat.
Het absurde van deze discussie is uiteraard dat men met zogenaamde ‘lijstjes’ wil werken. Voor wat is dat in Brabo’s naam goed? Link gewoon die database aan de nummerplaatherkenning. Die ziet meteen of het een oudere vervuilende wagen is en zendt meteen een e-mail met een bekeuringsbon uit. Zo simpel kan het zijn, alleen niet in België natuurlijk.
En o ja, voor onze buitenlandse vrienden. Wie met zijn wagen naar Antwerpen zou rijden, zou eerst toestemming moeten vragen of hij of zij op de witte lijst terecht zou mogen komen. Wie gaat zich daarmee bezig houden? Straks wordt alles buiten Antwerpen echt nog parking.
