Toen ik in maart vorig jaar voor McKinsey een debat modereerde over de struikelblokken, of liever de opportuniteiten bij de digitalisering van de overheid, ging er een zucht door de zaal toen Radicaal Digitaal aan bod kwam. Dat de ambitie om tegen 2020 alle communicatie met de Vlaamse overheid digitaal te laten verlopen zo goed als onhaalbaar was. Dat er te weinig middelen tegenover stonden. Dat er te weinig volk voor was. Te weinig kennis ook. En dat de bevoegdheden versnipperd waren én zijn. Te veel agentschappen die hun eigen zin willen doen, dat ook.
Ach, er zal altijd wel iemand tegenwerken, het laken te veel naar zich toetrekken of met een of meedere vingers wijzen. Het grote voordeel van Radicaal Digitaal is dat het een deadline stelt. 2020 mag dan wel pas over vier jaar aan de deur kloppen, het is een duidelijke datum. En het zorgt ervoor dat er werk van gemaakt wordt. Dat de verantwoordelijke minister, Liesbeth Homans, weinig of niets kent van ICT en e-Gov, is alleszins geen voordeel. Het eind 2014 verlengde outsourcingscontract met Belgacom en HP loopt ook stroef en minder makkelijk dan gedacht. De idee om alle data in de cloud te plaatsen krijgt nogal wat (federale) tegenwind, zeker omdat het om een Amerikaanse speler gaat. Security en databeveiling, weet je wel. Hoewel, zoals een waarnemer opmerkt, de gigantische hack enkele jaren geleden bij Belgacom bewees dat de NSA niet noodzakelijk enkel inbreekt op servers die in de Verenigde Staten staan.
Dat er veel fout loopt op het vlak van ict-projecten bij de overheid? Kijk maar even naar justitie waar men al bijna vijftien jaar alvast intern probeert een it-dienstverlening uit te rollen. De Middeleeuwen lijken er nooit veraf. De opeenvolgende ministers van justitie hebben er elk hun tanden op stuk gebeten. Het wordt uitkijken of Koen Geens hier verandering in kan brengen. Zal de zogenaamde e-box, het geesteskind van Smals-topman Frank Robben, voor een doorbraak zorgen? De kritiek over nog maar eens een niet-geïntegreerd systeem of een manke beveiliging steekt alweer de kop op en opnieuw is er uitstel. Ook bij Financiën zal de e-box doorgang vinden, wat dan weer tot twee systemen zal leiden. Van enige transparantie is ook hier geen sprake.
Het wordt tijd dat de Belgische overheid, net zoals in Nederland, voor één topverantwoordelijke kiest die alle ict-projecten coördineert en in goede banen leidt. Sterke politieke connecties zijn daarbij geen vereiste maar in ons land helpt dat meestal wel om snel beslissingen door te duwen. Tijd voor verandering. Tijd voor echt radicaal digitaal.
